Τα χόρτα του καλοκαιριού

από simerouda Κυρ Ιουλ 17, 2011 11:52 pm

Οι Ελληνες τα τελευταία χρόνια ανακαλύπτουν ξανά τη γαστρονομική και διατροφική αξία των ταπεινών άγριων χόρτων. Ανάμεσά τους και όσα μπορούν να βρεθούν στο τραπέζι μας τους καλοκαιρινούς μήνες

Τα χόρτα του καλοκαιριού Salata431

Με χαρά διαπιστώνω ότι σε ολοένα και περισσότερους πάγκους παραγωγών φιγουράρουν φρεσκότατα ματσάκια από τσουκνίδες, αντράκλες και παπαρούνες. Πολλά μάλιστα από αυτά τα χόρτα, λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος του απλού κόσμου αλλά και των ιδιοκτητών εστιατορίων, καλλιεργήθηκαν, όπως το σταμναγκάθι και τα άγρια ραδίκια. Κι επειδή μπαίνει το καλοκαιράκι και η όρεξή μας «τραβάει» δροσιστικές σαλάτες και ανάλαφρα πιάτα, αποφάσισα να σας παρουσιάσω μια μικρή ομάδα καλοκαιρινών χορταρικών, τα οποία μπορείτε να απολαύσετε με τις κλασικές παραδοσιακές ελληνικές συνταγές τους, ωμά, βραστά ή συνδυασμένα με ξεχωριστά και καμιά φορά αναπάντεχα υλικά κι ένα ποτήρι λευκό κρασί.

Solanumnigrum - Στύφνος, o πικρός

Πικρούτσικο «ζιζάνιο», το οποίο δείχνει ιδιαίτερη προτίμηση στο δροσερό περιβάλλον των καλοκαιρινών λαχανόκηπων και περιβολιών. Το ακολουθεί η φήμη ενός επικίνδυνα δηλητηριώδους φυτού αν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες. Ωστόσο, ο Διοσκουρίδης έρχεται να το απενοχοποιήσει και να μας βεβαιώσει ότι ο «κηπαίος στρίχνος, αβλαβής εστί προς βρώσιν, δύναμιν δε έχει ψυχική». Στην πραγματικότητα, ο στύφνος ανήκει στην ίδια οικογένεια με τη μελιτζάνα και περιέχει μια ουσία, τη σολανίνη, η οποία είναι εντελώς ακίνδυνη εφ' όσον συλλέγονται μόνον οι τρυφερές κορυφές του φυτού και βράζονται μαζί με άλλα λαχανικά, όπως, βλίτα, κολοκυθάκια και φασολάκια.

Στην Κρήτη, ο στύφνος ακόμα και σήμερα θεωρείται, παρά την πικρή γεύση του, εξαιρετικό χορταρικό και καταναλώνεται συχνά ως κύριο φαγητό και όχι ως απλό βραστό σαλατικό. Στις ανατολικές επαρχίες του νησιού συναντάμε δύο πολύ ενδιαφέροντα πιάτα με στύφνο, τα οποία φέρουν το βενετσιάνικο όνομα «σοφεγάδα». Ουσιαστικά είναι ένα επιτυχημένο πάντρεμα από κολοκυθάκια, στύφνο, αμπελοφάσουλα, μελιτζάνες και μπάμιες, μαγειρεμένα με ελαιόλαδο και ντοματούλα.

PortulacaOleracia - Γλιστρίδα, η δροσιστική

Σε ορισμένα μέρη της Μέσης Ανατολής, για να ξεδιψάσουν, τοποθετούν μερικά φύλλα από γλιστρίδα κάτω από τη γλώσσα τους. Η δροσιστική γεύση της μπορεί να αναδεικνύεται καλύτερα όταν προστίθεται ωμή σε χωριάτικες σαλάτες, εξίσου όμως συναρπαστικό είναι κι ένα μαγειρευτό γιαχνί κατσαρόλας με γλιστρίδα. Στα νότια παράλια της Τουρκίας το κοκκινιστό κοτόπουλο με γλιστρίδα και στην Κρήτη η γλιστρίδα με ψάρι (ροφό) είναι σίγουρα δύο αναπάντεχοι γευστικοί συνδυασμοί.

Δημοφιλές επίσης και ένα είδος τζατζικιού σε «παραλλαγή», που καταφθάνει σε γαβάθες στα εστιατόρια της Κωνσταντινούπολης με γλιστρίδα, σκόρδο και παγωμένο γιαούρτι. Στο Πήλιο, όπου το φυτό αυτό ονομάζεται «τρέβλα», βράζεται και σερβίρεται μαζί με σκορδαλιά και φρεσκοτηγανισμένη αθερίνα. Η δική μου πρόταση είναι να προσθέσετε μπόλικη γλιστρίδα στα διάφορα καλοκαιρινά σάντουιτς, αντικαθιστώντας το μαρούλι, το οποίο έτσι κι αλλιώς είναι εκτός εποχής. Συναντάται επίσης με τα ονόματα «βυστρίδα», «αδράχνη», «αντράκλα» και «χοιροβότανο».

Τα χόρτα του καλοκαιριού P8070301

Crithmummaritimum - Κρίταμο, το αρωματικό

Στις μεγάλες αμμώδεις εκτάσεις, στα γλαρονήσια και στις κοιλότητες των απόκρημνων βράχων της Ελλάδος, φύεται ένα φυτό με σαρκώδη, λεία και επιμήκη φύλλα, το οποίο θεωρήθηκε από την αρχαιότητα ήδη εξαιρετικό διεγερτικό της ορέξεως. Το κρίταμο ή κρίθαμο πήρε το όνομά του από τους αρχαίους Eλληνες οι οποίοι, θέλοντας να δείξουν την ομοιότητα που έχουν οι σπόροι του φυτού με το κριθάρι, το ονόμασαν «κρίθμον».

Τα χόρτα του καλοκαιριού 16-06-05_128155_131

Τα χόρτα του καλοκαιριού 16-06-05_128155_131

Τα φύλλα του έχουν «θερμή» και πλούσια αρωματική γεύση και γίνονται θαυμάσιο τουρσί σε δυνατή άρμη. Σερβίρονται με άφθονο ελαιόλαδο και θεωρούνται ο ιδανικός μεζές για το ούζο ή το τσίπουρο. Το φυτό περιέχει σε σημαντικές ποσότητες αιθέρια έλαια, μεταλλικά άλατα, ιώδιο και βιταμίνες, τα οποία και θεωρούνται συστατικά ορεκτικά, καθαρτικά του αίματος και τονωτικά. Eνας πιο περίτεχνος τρόπος να τα απολαύσετε είναι εκείνος όπου τα κρίταμα ανακατεύονται με βρασμένο ρύζι και ρεβίθια, γαρνίρονται με μαριναρισμένο γαύρο και σερβίρονται ως κρύα σαλάτα.

Amaranth - Βλίτα, τα δημοφιλή

Ο Ορειβάσιος το χαρακτηρίζει «λάχανο υδατωδέστατον», το οποίο καλλιεργείται για το φύλλωμά του αλλά και για τους σπόρους του. Το βλίτο ή βλίτρον ή βλιταράκι ή γλίντρος είναι μια μικρή μονοετής πόα που δεν ξεπερνάει σε ύψος τα 80 εκ. αλλά κατέχει εντελώς ξεχωριστή θέση στις βραστές καλοκαιρινές σαλάτες της χώρας μας. Φυτρώνει μόνο του ή σπέρνεται ανάμεσα στα κηπευτικά των καλοκαιρινών περιβολιών. Εντυπωσιακό είναι το αυτοφυές κόκκινο βλίτο (αγριόβλιτο) με τα πλατιά φύλλα, το οποίο συνήθως δεν τρώγεται αλλά το αφήνουν σε γλάστρες και στις άκρες των περιβολιών ως διακοσμητική πόα. Το βλίτο έχει έντονη, καμιά φορά γλυφή και μαζί δροσερή γεύση και γι' αυτό συνήθως βράζεται σε συνδυασμό με διάφορα άλλα λαχανικά.

Ο απλούστερος και πιο διαδεδομένος τρόπος μαγειρικής του είναι ο συνδυασμός του με αμπελοφάσουλα, πατατούλες, στύφνο, κολοκυθάκια και ολόκληρες ντομάτες ή ακόμα και με καρότα, παντζάρια και κάππαρη. Στη Γαύδο δοκίμασα τα βλίτα μαγειρεμένα γιαχνί με σκόρδο και πατάτες, ενώ στην ξερική Κάσο, όπου τα χορταρικά είναι λιγοστά, τα φτιάχνουν «λαχανοπίτια» με μπόλικο κρεμμύδι και λίγο ρύζι.

Της Μυρσίνης Λαμπράκη

Kathimerini.gr

από Λίλα Τρι Ιουλ 19, 2011 2:32 am

Υπέροχη ανάρτηση, βλήτα και αλμύρα τρώμε σχεδόν μέρα παρά μέρα!!!

Τα χόρτα του καλοκαιριού

Τα χόρτα του καλοκαιριού

Απ: Τα χόρτα του καλοκαιριού