Ντομάτες

Kατακόκκινη και ζουμερή, πρωταγωνιστεί χρόνια στις σαλάτες μας και φτιάχνει τις πιο νόστιμες σάλτσες. Ωστόσο, η ντομάτα δεν είναι μόνο μία: Οι βοτανολόγοι μετρούν δεκάδες είδη (ροζ ντομάτες, ντομάτες που δεν κοκκινίζουν ποτέ, ντομάτες-τσέρι, ντομάτες μπονσάι, πομοντόρια κλπ.). Μπορεί μάλιστα να ακούγεται παράξενο, αλλά οι ντομάτες ανήκουν στην ίδια οικογένεια με την πατάτα, τη μελιτζάνα και τον καπνό (των σολανωδών). Στην Ευρώπη, όπου εμφανίστηκε τον 16ο αιώνα, πάνω από 200 χρόνια θεωρούνταν δηλητηριώδης καρπός και γι’ αυτό χρησιμοποιούνταν μόνο για διακοσμητικούς σκοπούς σε κτήματα και κήπους. Σιγά-σιγά, όμως, κάποιοι τη δοκίμασαν και από τότε άνοιξαν ένα λαμπρό γευστικό, αλλά και θρεπτικότατο πεδίο στον τομέα της γαστρονομίας. Αν και από βοτανολογική άποψη η ντομάτα θεωρείται φρούτο, ωστόσο, επειδή δεν διαθέτει την γλυκύτητα των άλλων φρούτων, αλλά η γεύση της είναι όξινη, δεν καταναλώνεται ως επιδόρπιο. Πρόκειται για «βόμβα» γεύσης και βιταμινών και, όπως θα δούμε, βάσει επιστημονικών ερευνών, «βάλσαμο» για την υγεία μας.

Το προφίλ μιας ντομάτας

● Οι βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία της ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, προστατεύουν από τον καρκίνο, ρυθμίζουν το σάκχαρο, βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης και ενισχύουν τα οστά.
● Είναι εξαιρετική πηγή βιταμινών Α, C και Κ, καλίου και μαγγανίου. Επίσης, είναι πολύ πλούσια σε βιταμίνη Ε (α-τοκοφερόλη), θειαμίνη, νιασίνη, βιταμίνη Β6, φυλλικό οξύ, μαγνήσιο, φώσφορο, χαλκό και β-καροτένιο.
● Έχει ισχυρή αντιοξειδωτική ­δράση, κυρίως λόγω της υψηλής της περιεκτι­κότητας σε λυκοπένιο.
Συμπέρασμα Είναι έξοχη επιλογή, επειδή αποδίδει ελάχιστες θερμίδες και είναι πολύ πλούσια σε ωφέλιμα για την υγεία θρεπτικά συστατικά.
Τιp: Η απορρόφηση και η συγκέντρωση του λυκοπενίου φαίνεται να είναι υψηλότερη όταν η ντομάτα είναι μαγειρεμένη, γι’ αυτό προτιμάτε να καταναλώνετε ψητές ντομάτες ή σάλτσες ντομάτας. Επίσης, επειδή το λυκοπένιο, το β-καροτένιο, η βιταμίνη Α και η βιταμίνη E είναι λιποδιαλυτά συστατικά, καλό είναι πάντα να συνοδεύεται με μία κουταλιά ελαιόλαδο για καλύτερη απορρόφηση.



Τι έδειξαν οι έρευνες;

Αντικαρκινική προστασία

● Μετα-ανάλυση 21 με­λετών, που δημοσιεύτηκε στο επι­στη­μονικό περιοδικό «Cancer Epidemiology Bio­mar­kers and Preven­tion» (Επιδη­μιολογία Βιοχημικών Δεικτών και Αντι­μετώπισης Καρκίνου), επιβεβαιώνει ότι η κατανάλωση ντομάτας, και ειδικότερα μαγειρεμένης ντομάτας, παρέχει αυξημένη προστασία έναντι του καρκίνου του προστάτη. Όταν τα δεδομένα των 21 ερευνών συνδυάστηκαν και αναλύθηκαν, έδειξαν ότι όσοι έτρωγαν ωμές ντομάτες σε μεγάλη ποσότητα είχαν 11% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του προστάτη, ενώ αυτοί που έτρωγαν μαγειρεμένες ντομάτες και προϊόντα τους είχαν ακόμη καλύτερη προστασία, με 20% λιγότερες πιθανότητες. Ακόμη και όσοι έτρωγαν μόνο μία ωμή ντομάτα την ημέρα παρουσίασαν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη κατά 3%. Αλλά και κατά την εμφάνιση καρκίνου του προστάτη, το λυκοπένιο συμβάλει στο να γίνει η ασθένεια λιγότερο επιθετική.
● Επίσης, ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η προστασία που παρέχει το λυκοπένιο έναντι του καρκίνου του παγκρέατος, καθώς μελέτες έδειξαν ότι όσοι κατανάλωναν μεγάλες ποσότητες ντομάτας είχαν μέχρι και 31% μειωμένες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του παγκρέατος.

Ωφέλιμη για τα αγγεία

Στα ευεργετικά οφέλη της ντομάτας συγκαταλέγεται η δράση της έναντι της αθηροσκλήρωσης. Αυτό μπορεί να αποδοθεί κυρίως στο κάλιο, στη βιταμίνη Β6, στη νιασίνη και στο φυλλικό οξύ που περιέχει. Η χορήγηση νιασίνης (στη θεραπευτική της μορφή) θεωρείται εδώ και χρόνια ασφαλής μέθοδος για τη μείωση της χοληστερίνης, ενώ δίαιτες πλούσιες σε κάλιο έχουν δείξει ότι μπορούν να μειώσουν την αρτηριακή πίεση. Επίσης, η βιταμίνη Β6 και το φυλλικό οξύ απαιτούνται για τη μετατροπή της επικίνδυνης ουσίας ομοκυστεΐνης σε άλλα αβλαβή μόρια. Η ομοκυστεΐνη έχει βρεθεί ότι καταστρέφει τα τοιχώματα των αγγείων και έχει συσχετιστεί άμεσα με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης εμφραγμάτων.

Τώρα και τετράγωνες!

Οι επιστήμονες στο χώρο της τε­χνολογίας τροφίμων προσπαθούν να φτιάξουν τετράγωνες ντομάτες (γενετικά τροποποιημένες), οι οποίες θα προσαρμόζονται τέλεια στο τετράγωνο σχήμα των σάντουιτς και των χάμπουργκερ που παρασκευάζουν μεγάλες αλυσίδες fast food! ­Κάτι σαν τετραγωνισμός του κύκλου δηλαδή...

Λυκοπένιο, το θαυματουργό

Το λυκοπένιο είναι μια χρωστική φυτοχημική ένωση που προσδίδει και το κόκκινο χρώμα στις ντομάτες. Σε μικρότερες περιεκτικότητες, υπάρχει στο καρπούζι, στις φράουλες και στο γκρέιπφρουτ. Έχει γίνει πολλές φορές αντικείμενο έρευνας για τις ισχυρές αντιοξειδωτικές του ιδιότητες, καθώς εξουδετερώνει την καταστροφική επίδραση των ελεύθερων ριζών στον οργανισμό. Τα αποτε­λέσματα του λυκοπενίου έχουν επανειλημμένως μελετη­θεί σε ανθρώπους και έχουν δείξει ότι προστατεύει από διάφορες μορφές καρκίνου, όπως του προστάτη, του πρωκτού, του μαστού, του ενδομη­τρίου, των πνευμόνων και του παγκρέατος.

Γιάννης Κάλφας, MSc, κλινικός διατροφολόγος-διαιτολόγος

Να είσαι καλά Ρένα, το άρθρο σου είναι θαυμάσιο!!!!

ποσο μου αρεσει μεσα στη χωριατικη να ξυσω και 2 ωριμες ντονατες να ριξω και λιγο νερακι.1 ΚΙΛΟ ΨΩΜΙδεν σε φτανει ,που λεει ο λογος