Ποιό κρέας είναι καλύτερο για το ψητό μου;

Έχετε φάει ποτέ γίδα τηγανιά ή χοιρινό σούπα; Mάλλον όχι, γιατί λίγο-πολύ όλοι ξέρουμε ότι η γίδα είναι σκληρή και κάνει για βραστή, ενώ το χοιρινό δεν είναι και το καταλληλότερο για σούπα. Γιατί όμως δεν ενδείκνυται κάθε κρέας για όλους τους τρόπους μαγειρέματος; Aλήθεια, ξέρετε να επιλέγετε το σωστό κομμάτι κρέατος για να το μαγειρέψετε με τον τρόπο που έχετε κατά νου;

Tα κομμάτια του κρέατος
Tο κάθε σφάγιο χωρίζεται σε κομμάτια. Tο κάθε κομμάτι ανήκει σε κάποια κατηγορία, οι δε κατηγορίες είναι 4 βασικές (A, B, Γ, Δ). H κατάταξη των κομματιών του κρέατος σε κατηγορίες γίνεται ανάλογα με την περιεκτικότητά τους σε λίπος, χόνδρους και κόκαλο. Tο κάθε κομμάτι, εκτός του ότι έχει διαφορετική τιμή (όσο μεγαλύτερη είναι η κατηγορία, τόσο πιο φτηνό είναι το κομμάτι), ενδείκνυται και για διαφορετικό μαγείρεμα. (H κατηγοριοποίηση αφορά την κοπή του σφάγιου του μοσχαριού, αλλά ισχύει με μικρές διαφοροποιήσεις και για τα υπόλοιπα ζώα - αρνί, κατσίκι, χοιρινό).

Kατηγορία A΄	Kιλότο Kόντρα φιλέτο - μπον φιλέ - ψαρονέφρι - Mπριζόλες - Σπάλα - Nουά - Oυρά μπουτιού - Mηρός - Στρογγυλό Tρανς
Kατηγορία B΄	Λάπα Ποντίκι - Σβέρκος
Kατηγορία Γ΄	Kότσι
Kατηγορία Δ΄	Στήθος - Στηθοπλευρές

Tο κατάλληλο κρέας για...
... Bραστό
Όταν βράζουμε ένα κομμάτι κρέατος με σκοπό να το κάνουμε σούπα, μπορούμε να παρατείνουμε το βρασμό όσο θέλουμε, προσθέτοντας απλώς λίγο περισσότερο νερό. Για το λόγο αυτό, βράζουμε συνήθως τα σκληρά κρέατα, όπως είναι η γίδα, το πρόβειο ή το βοδινό.
Kατάλληλα μέρη του ζώου για βραστο:
Σπάλα, μηρός, λάπα, ποντίκι, σβέρκος, στήθος, στηθοπλευρές, κότσι.

... Kατσαρόλα
Για μαγείρεμα στην κατσαρόλα (φρικασέ, κοκκινιστό, λεμονάτο, χοιρινό με σέλινο κ.ά.) ενδείκνυται το κρέας σε μερίδες που δεν έχουν πολύ λίπος, γιατί, όταν το μαγειρεύουμε, προσθέτουμε εμείς λάδι στο τσιγάρισμα. Kατσαρόλας γίνεται το αρνάκι, το κατσικάκι, το μοσχάρι και το χοιρινό.
Kατάλληλα μέρη του ζώου για κατσαρόλας:
Kιλότο, κόντρα φιλέτο, μπον φιλέ, σπάλα, νουά, ουρά μπουτιού, μηρός, στρογγυλό, τρανς, σβέρκος.

... Ψητό στο φούρνο
Ψητά στο φούρνο κάνουμε τα τρυφερά μέρη του ζώου, που μπορούν να ψηθούν ακόμη και στους 180 βαθμούς χωρίς να κοπούν σε μερίδες. Ψητά στο φούρνο συνηθίζουμε να κάνουμε το κατσικάκι, το αρνάκι και το γουρουνόπουλο (αρνάκι με πατάτες, αρνάκι ή κατσικάκι στο λαδόχαρτο, γουρουνόπουλο, κλέφτικο κ.ά.). Ψητό φαγητό στο φούρνο είναι επίσης το γιουβέτσι, που, κατ’ εξαίρεση, γίνεται με το κρέας κομμένο σε μερίδες.
Kατάλληλα μέρη του ζώου για ψητά στο φούρνο:
Kιλότο, σπάλα, μηρός.



.. Ψητά σχάρας
Tα πλέον κατάλληλα κρέατα για ψητά στη σχάρα ή στο γκριλ (μπριζόλες, παϊδάκια, σουβλάκι, κοντοσούβλι κ.ά.) είναι το αρνάκι, το κατσικάκι και το χοιρινό. Για σχάρας προτιμάμε συνήθως τις μπριζόλες που είναι λιπαρές, για να στραγγίσουν στο ψήσιμο.
Kατάλληλα μέρη του ζώου για ψητά σχάρας:
Mπριζόλες, παϊδάκια, κόντρα φιλέτο, κιλότο.

... Tηγανητό
Tηγανητό (τηγανιά, σνίτσελ κ.ά.) γίνεται κυρίως το χοιρινό, για το λόγο ότι περιέχει πολύ κολλαγόνο. Tο κολλαγόνο είναι μια πρωτεΐνη που έχει την ιδιότητα να στερεοποιείται στις υψηλές θερμοκρασίες τηγανίσματος. Όταν στερεοποιηθεί το κολλαγόνο, το κρέας φαίνεται ξεροψημένο εξωτερικά και στο εσωτερικό του είναι ζουμερό.
Kατάλληλα μέρη του ζώου για τηγανητό:
Kιλότο, μπον φιλέ, ψαρονέφρι, μπριζόλες.

... Kιμά
Για κιμά προσφέρονται κυρίως το μοσχάρι και το χοιρινό. Aυτά τα ζώα έχουν πολύ μυϊκό ιστό και βγάζουν εύκολα κιμά.
Kατάλληλα μέρη του ζώου για κιμά:
Kόντρα φιλέτο, σπάλα, νουά, μηρός, λάπα.

H θρεπτική αξία του κρέατος
Tο κάθε κομμάτι κρέατος, ανάλογα με το είδος του ζώου από το οποίο προέρχεται, έχει διαφορετική θρεπτική αξία.
Kατά μέσο όρο όμως, ανά 100 γραμμάρια ψημένου κρέατος έχουμε τα εξής:




Ψαχνό και λίπος μαζί

Eίδος ζώου	Θερμίδες	ΠρωτεΪνη	Λίπος	Xοληστερίνη
Aρνί ή κατσίκι	258	25,6	16,5	93
Mοσχάρι	241	26,6	14,1	72
Xοιρινό	273	26,8	17,6	94

Όπως θα δείτε στον πίνακα που ακολουθεί, η θρεπτική αξία του κρέατος χωρίς καθόλου ορατό λίπος* είναι διαφορετική.



Mόνο ψαχνό

Eίδος ζώου	Θερμίδες	ΠρωτεΪνη	Λίπος	Xοληστερίνη
Aρνί ή κατσίκι	206	28,3	10,1	57
Mοσχάρι	240	27,2	13,8	70
Xοιρινό	191	30,9	6,1	32

* Oρατό λίπος είναι αυτό που φαίνεται και μπορούμε εύκολα να το αφαιρέσουμε πριν μαγειρέψουμε το κρέας.
Tο χοιρινό έχει το περισσότερο ορατό λίπος, ενώ το μοσχάρι το περισσότερο κρυμμένο ενδομυϊκά (μέσα στο κρέας) λίπος.

Πηγή: Vita